E-Fatura:
Teknik açıdan e-Fatura Uygulaması, sistem üzerinde önceden tanımlanmış olan kullanıcıların belirlenen standartlara uygun elektronik belgeleri, gönderen taraftan alıcı tarafa iletimini sağlayan mesajlaşma alt yapısını ifade etmektedir.
Söz konusu mesajlaşma altyapısı aşağıda yer alan hedefler üzerinde geliştirilmiştir:
1. Altyapıyı kullanacak tüm tarafların merkezi biçimde tanımlanması suretiyle kolay erişimin sağlanması,
2. Mesaj yapılarının standartlara bağlanması suretiyle tüm kullanıcıların veri tanıma ve işleme hususunda ortak bir noktada buluşturulması,
3. Yazılımın tek bir mesaj çeşidi yerine birbirinden farklı mesajları kolaylıkla taşıyabilmesi,
4. Esnek bir tasarım ile mesajların taraflar arasında dağılımında mümkün olabildiğince fazla alternatif kanalın kullanılabilmesinin sağlanması.
Bu hedefler kapsamında e-Fatura Uygulamasında;
1. Taraflar Mali Mühür Sertifikaları, Nitelikli Elektronik Sertifikaları ve merkezi bir adres yönetim modülü aracılığı ile uygulama üzerinde tanımlanmıştır.
2. e-Fatura açısından UBL 2.0. standardı esas alınarak özelleştirme yapılmış ve sonuçta UBL TR 1.0 paketi oluşturulmuştur.
3. Uygulamada dolaşan mesajların, Standart Business Document Header-GS1 standardına uygun bir zarfın içinde dolaştırılması sağlanmıştır.
4. Uygulama bir merkez etrafında tanımlanacak “gönderici birim” ve “posta kutusu” yazılımları aracılığı ile çalışacaktır. Bu yapılar birbirinden bağımsız rolleri yerine getirmekte olup, farklı yazılım altyapıları içerisine kolaylıkla entegre edilebilirler.
Gönderici birim ile posta kutusunun uygulama içerisinde oynadıkları roller “Entegrasyon Kılavuzları” içerisinde yer almaktadır.
e-Fatura Uygulamasında “Merkez” modülünün yapısı ile uygulamanın genel mimarisi aşağıda yer almaktadır.
Teknik tasarımı itibari ile mesajların taraflar arasında dolaşımını sağlamak amacı ile oluşturulan sistem içerisinde, herhangi bir arayüz bulunmamaktadır. Diğer bir ifade ile elektronik fatura uygulamasının taraflar arasında kullanımı tamamı ile uygun yazılım entegrasyonlarının oluşturulması ile gerçekleştirilmektedir. Bu şekilde oluşturulacak çözümler, işletmelerin kendi bünyelerinde yer alan ERP (Enterprise Resource Planning) çözümlerinin uyarlanması şeklinde olabileceği gibi bu konuda geliştirilecek bazı özel yazılım çözümlerinin de geliştirilmesi mümkündür.
Başkanlık tarafından geliştirilen E-Fatura Portalı da, bu arayüzlerden sadece birisini ifade etmekte olup, uygulama ile ilgili temel fonksiyonları içermektedir.
e-Fatura Uygulaması İle İlgili Tebliğler
397 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğin yayımı ile birlikte Elektronik Fatura Uygulaması (e-Fatura Uygulaması) hizmete alınmış bulunmaktadır.
e-Fatura Uygulaması, tanımlanan standartlara uygun e-Faturaların, tarafları arasında güvenli ve sağlıklı bir biçimde dolaşımını sağlamak amacı ile oluşturulan uygulamaların genel adıdır.
e-Fatura Uygulamasından yararlanan kullanıcılar;
- Sistemde kayıtlı kullanıcılara e-Fatura gönderebilir,
- Sistemde kayııtlı kullanıcılardan e-Fatura alabilir,
- Gönderilen veya alınan e-Faturalarını bilgisayarlarına indirerek elektronik ortamda muhafaza ve istendiğinde ibraz edebilirler.
416 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği uyarınca 213 Sayılı Vergi Usul Kanununun 232’nci maddesi uyarınca fatura düzenlemek zorunda olan mükellefler e-Fatura Uygulamasından yararlanabilmektedir. e-Fatura düzenlemek ve göndermek isteyen mükelleflerin öncelikle e-Fatura Uygulaması üzerinde, kendilerine ait bir Kullanıcı Hesabı oluşturmaları gerekmektedir.
Kullanıcı Hesabı tanımlanan mükellefler e-Fatura Uygulamasını entegrasyon yoluyla veya e-Fatura Portalı aracılığı ile kullanabilecektir.
E-Arşiv Fatura
E-Arşiv Fatura ilk olarak Elektronik Fatura Kayıt Sistemi (EFKS) olarak karşımıza çıkmıştır. EFKS kurum ve kuruluşların düzenledikleri faturalarda bulunan bazı bilgilerin, belirlenen uygulama ve veri standartları çerçevesinde Gelir İdaresi Başkanlığı sistemine aktarılması şartı ile faturalara ait ikinci nüshaların kağıt olarak saklanması zorunluluğunu ortadan kaldıran; ayrıca alıcılarına verilmek üzere hazırlanan birinci nüsha faturaların da güvenli elektronik imzalı dijital belge şeklinde oluşturulmasına imkan sağlayan pilot bir uygulamadır. Tedarik zinciri içerisindeki tüm firmaların arasındakı ticari belge akışının (sipariş, fatura, irsaliye, vb.) Uluslararası Standartlar kullanılarak ve şirket-içi uygulamalarla tümleşerek elektronik ortamda değişimidir.
Tasarımı itibariyle bir e-fatura çözümü olmaktan ziyade, elektronik arşivleme çözümü olan sistem içerisinde birinci nüsha faturaların elektronik imzalı pdf dokümanları şeklinde oluşturulmasına da sınırlı bir biçimde izin verilmiştir.
Mükelleflerin bir yıl içerisinde e-Fatura Uygulamasına entegre olmaları gerekmektedir.
Elektronik Ticarette E-Arşiv Fatura Devri
Öncelikle uyumluluk sürecini tamamlayan vergi mükelleflerinin faydalanabileceği uygulama, 1 Ocak 2016 itibarıyla internet üzerinden satış yapan tüm şirketler için zorunlu hale gelmiştir.
E-Fatura uygulamasıyla birlikte müşteriler, internet alışverişlerine ait faturalarını daha güvenli bir yöntemle elde ederken, sahte fatura mağduriyetlerinin de önüne geçilmiş olacak.
E-Ticaret’te E-Arşiv Fatura’nın Temel Özellikleri:
- E-ticaret firmalarına maliyet avantajı sağlayacak,
- E-ticaret firmaları kağıt faturanın baskı, posta ve e-arşiv maliyetlerinden tamamen kurtulacak,
- Düzenleme öncesi e-faturaları 10 yıl süre ile kağıt ortamında saklamak zorundaydılar. Tebliğle yapılan düzenlemelere göre ise e-ticaret firmaları bundan böyle e-Faturalarını elektronik ortamda muhafaza edebilecekler.
- Tüketicilere büyük kolaylıklar sağlanacak,
- Kişiler alışveriş yaptıklarında, faturalarını cep telefonlarına veya e-posta adreslerine gönderilebilecek,
- Gönderilecek faturalar kanuni olarak geçerli bir belge olarak saklanabilecek.
- Kredi kartı satış bilgileri, e-Fatura ile eşleştirilebilecek,
E-İrsaliye:
Mal hareketlerinin elektronik ortamda düzenli bir şekilde izlenebilmesi amacıyla; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 230 uncu maddesinin beşinci bendine göre hali hazırda kağıt ortamda düzenlenmekte olan “sevk irsaliyesi” belgesinin, elektronik belge olarak elektronik ortamda düzenlenmesi, alıcısına elektronik ortamda iletilmesi ve elektronik ortamda muhafaza ve ibraz edilmesine ilişkin yapılan düzenlemedir.
E-İrsaliyenin Avantajları Nelerdir?
- E-Fatura çözümündeki gibi yine basım, arşivleme vb. maliyetlerden tasarruf sağlanır.
- İşlemlerin elektronik ortamda gerçekleşmesi sebebiyle çevreci biri üründür.
- İrsaliye bilgilerine kolay ve hızlı bir şekilde erişim imkanı sağlanır.
- E-Fatura verilerinizle birlikte aynı ortamlarda güvenli bir şekilde saklama imkanına sahip olursunuz.
e-İrsaliye Uygulamasından Yararlanma Yöntemleri Nelerdir?
- Kendi bilgi işlem sistemlerinin Başkanlık sistemlerine entegrasyonu yoluyla,
- e-İrsaliye Uygulamasına ait temel fonksiyonların internet üzerinden genel kullanımını sağlamak amacı ile Başkanlık tarafından oluşturulan ve www.efatura.gov.tr internet adresinde hizmete sunulan GİB Portalı aracılığıyla,
- Başkanlıktan izin almış özel entegratörlerin bilgi işlem sistemleri aracılığıyla,
olmak üzere üç yöntemden herhangi birini seçerek yararlanabileceklerdir.
e-İrsaliye Uygulamasının Başlama Tarihi ve e-İrsaliye Geçiş Zorunluluğu Ne Zamandır?
- 397 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında getirilen e-Fatura Uygulamasından yararlanma iznine sahip olan,
- Bu Tebliğde açıklanan usul ve esaslara uygun olarak, e-İrsaliye düzenleyebilme ve iletebilme konusunda gerekli hazırlıklarını tamamlamış olan ve
- Bu maddenin (2) numaralı fıkrasında belirtilen şekilde e-İrsaliye Uygulamasına dahil olmak için gerekli başvuruyu yapan,
mükellefler 01/01/2018 tarihinden itibaren faydalanabilirler.
Elektronik İrsaliyede Bulunması Gereken Bilgiler nelerdir?
- e-İrsaliyesinin düzenlenme tarihi ve belge numarası,
- e-İrsaliyeyi düzenleyenin adı, ticaret ünvanı, adresi, vergi dairesi ve hesap numarası,
- Müşterinin adı, ticaret ünvanı, adresi, varsa vergi dairesi ve hesap numarası,
- Taşınan malın nevi, miktarı,
- Fiili sevk tarihi ve saat ve dakika olarak zamanı.
Başkanlık, ihtiyaç duyulması halinde söz konusu bilgilere ilave bilgilerin de e-İrsaliye belgesinde bulunmasını mükelleflere gerekli duyuruları www.efatura.gov.tr internet adresinde yaparak isteyebilir. Mükellefler e-İrsaliye üzerindeki zorunlu bilgilere ilave olarak ihtiyaçları doğrultusunda farklı bilgilere de yer verebileceklerdir.
E-Defter:
E-Defter mükellefleri defterlerini Gelir İdaresi Başkanlığının belirlediği süre ve formda yedeklemek ve saklamakla yükümlüdür.
Mükellefleri E-Defter verilerini ya kendileri saklayacak / arşivleyecek yada bu görev GİB onaylı veri saklama hizmeti sunan kuruluşlarca sağlanacaktır.
Doğan E-Dönüşüm e-fatura özel entegratörü olarak E-Defter veri saklama yetkinliğine sahiptir. Bu yetkinlik IT Alt Yapısı uygun özel entegratörlere GİB tarafından atanmış bir ek hizmettir.
Doğan E-Dönüşüm E-Defter verilerinin otomatik yedeklenmesi, dünya çapında kabul görmüş standartlar çerçevesinde güvenli bir şekilde saklanması ve arşivlenmesi ihtiyaçlarını hiç bir müdahaleye gerek kalmadan otomatik olarak gerçekleştirmektedir.
Doğan E-Dönüşüm veri saklama yetkinliği belli başlı temel özellikleri barındırmaktadır.
E-defter, hem mükelleflerin hem de birçok kamu ve özel sektör kurumunun vergisel ve vergisel olmayan birçok amacına katkıda bulunacak olan bir uygula- madır. Elbette BT’nin bu kadar yoğun olarak kullanıldığı günümüzde diğer ülke- lerdeki benzer uygulamalara paralel olarak e-defter uygulamasının ülkemizde de hayata geçirilmesi bir gerekliliğin ötesinde artık bir zorunluluk halini almıştır. Ayrıca e-defter, mükelleflerin uyum maliyetlerine ciddi katkı sağlayacaktır. Bu kapsamda e-deftere geçilmesinin amaçlarını aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür:
• Defter kayıtlarının oluşturulması ile ilgili yükümlülükleri değişen teknolojik ve idari ihtiyaçlara uygun biçimde revize etmek,
• Kâğıt ortamında basım, tasdik ve saklama yükümlülüklerini ortadan kaldırmak suretiyle bu yükümlülüklerin elektronik ortam ve araçlarla yerine getirilebilmesine imkân sağlamak,
• Mükellef hizmetlerinde ve idari işlemlerde yeni açılımlar sağlamak,
• Vergiye gönüllü uyumu artırmak,
• Elektronik denetim için uygun altyapıyı oluşturmak ve yerleştirmek,
• Uzaktan denetim yapabilmenin kapısını aralamak,
• Uluslararası ortak denetime imkan sağlamak,
• Farklı yasal ortamlarda faaliyet gösteren uluslararası firmaların hem yönetsel hem de iç ve dış denetimleri ihtiyaçları için ortak bir format ve standart sağlamak
E-defter uygulaması şüphesiz sadece Maliye Bakanlığı uygulamaları için değil, firmalardan çeşitli sebeplerle (örneğin bankalarca kredi taleplerinin değerlendirilmesi) bilgi ve raporlamalar isteyen diğer kamu ve özel sektör kurumları için de standart bir veri formatında bilgiler sunacağı için hayati öneme sahip bir projedir.
E-Smm:
Serbest Meslek Nedir?
Meslek sahiplerinin bir kuruluşa bağlı olmadan bağımsız olarak çalışmasıdır.
Serbest Meslek Makbuzu Düzenleyen Kişiler Kimlerdir? e-Fatura Kapsamında e-Serbest Meslek MakbuzunuKimler düzenleyecek?
Şahsi unvan veya isim hesabına, mutat haldeki meslek faaliyetinde bulunan; veteriner, mimar, avukat, doktor, diş hekimi, mühendis, müşavir, mali müşavir, serbest muhasebeci, yeminli mali müşavir, ressam, yazar, noter, rehber, danışman, vb. kişiler serbest meslek erbabı sayılmakta olup, bu sınıflara dahil kişiler serbest meslek makbuzu düzenleyebilirler.
Yine bu sınıflara dahil olanlardan e-Serbest Meslek Makbuzu uygulamasına dahil olanlar ilgili tarih başlangıcı ile birlikte e-Serbest Meslek Makbuzu düzenlemeye başlayacaklar.
Klasik Serbest Meslek Makbuzunun Şekli ve Düzeni Nasıldır?
- Makbuzu verenin soyadı, adı veya ünvanı, adresi, vergi dairesi ve hesap numarası,
- Müşterinin soyadı, adı veya ünvanı ve adresi,
- Alınan paranın miktarı,
- Paranın alındığı tarih,
- KDV tutarı ve gelir vergisi tutarı,
Yazılır ve bu makbuzlar serbest meslek erbabı tarafından imzalanır. Serbest meslek makbuzları seri ve sıra numarası ile devam eden sayfalardan oluşmalıdır
Klasik Serbest Meslek Makbuzunun Düzenlenmesindeki Vergisel Detaylar Nasıldır?
Belge düzenlenmesinden önce belge üzerinden hesaplanması gereken stopaj ve KDV oranları aşağıdaki gibi belirlenmiştir.
- Sağlık hizmeti ücretlerinde % 8 KDV
- Diğer ücretler üzerinden %18 KDV
- Ücret sanat, eğitim, araştırma vb. gibi bir hizmet karşılığındaysa KDV oran % 17
- Gelir vergisi stopajı % 20
Brüt ücret üzerinden gelir vergisi hesaplanarak yazılır. Gelir Vergisi oranı %20’dir. Brüt ücretten gelir vergisi düşülüp KDV eklenerek net alınacak ücret hesaplanır.
e-Serbest Meslek Makbuzu Nedir?
Serbest meslek erbapları tarafından mesleki faaliyetlerine ilişkin tahsilatları için düzenlenen serbest meslek makbuzunun elektronik ortamda izlenebilmesi amacıyla, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 236 ncı maddesine göre hali hazırda kağıt ortamda düzenlenmekte olan “serbest meslek makbuzu”nun, elektronik belge olarak elektronik ortamda düzenlenmesi, muhatabının talebi doğrultusunda elektronik veya kağıt ortamda iletilebilmesi, elektronik ortamda muhafaza ve ibraz edilebilmesi ve Başkanlığa elektronik ortamda raporlanabilmesine ilişkin düzenlemeye “e-Serbest Meslek Makbuzu” denilmektedir.
Serbest Meslek Makbuzu Kullananlar Ne Zaman e-Serbest Meslek Makbuzuna Geçiş Yapmak Zorundadır?
01/01/2018 tarihi itibariyle dileyen serbest meslek erbapları uygulamaya dahil olarak mesleki faaliyetlerine ilişkin tahsilatları için kağıt ortamda düzenlemiş oldukları Serbest Meslek Makbuzunu elektronik belge olarak elektronik ortamda düzenleyebilir, muhatabının talebi doğrultusunda elektronik veya kağıt ortamda iletilebilir, elektronik ortamda muhafaza edip Gelir İdaresi Başkanlığı’na elektronik ortamda raporlayabilirler.
e-Serbest Meslek Makbuzunda Bulunması Gereken Bilgiler Nelerdir?
e-Serbest Meslek Makbuzu belgesinde aşağıda yer alan bilgilerin bulunması zorunludur.
- Serbest meslek erbabının; adı, soyadı, vergi dairesi, VKN veya TCKN’si, adresi,
- Müşterinin adı, soyadı veya unvanı, adresi, vergi mükellefi ise vergi dairesi, VKN veya TCKN’si;
- Belgenin düzenlenme tarihi ile saat ve dakika olarak düzenlenme zamanı ve belge numarası,
- Alınan paranın miktarı (varsa vergi tevkifatı tutarları ve katma değer vergisi tutarları ayrıntılı olarak gösterilecek şekilde),
e-Serbest Meslek Makbuzu Bilgilerinin Özel Entegratör Tarafından Raporlanması Nasıl Yapılacaktır?
e-Serbest Meslek Makbuzu uygulamasını kendi bilgi işlem sistemlerinin Başkanlık sistemleri ile entegrasyonu yöntemi ile kullanan mükellefler ve e-Serbest Meslek Makbuzu hizmeti verme konusunda Başkanlıktan izin alan özel entegratörler, elektronik ortamda oluşturulan e-Serbest Meslek Makbuzu belgelerine ilişkin olarak, Başkanlığın www.efatura.gov.tr internet adresinde yayınlanan veri formatı ve standardına uygun “e-Serbest Meslek Makbuzu Raporu”nu elektronik sertifika ile zaman damgalı olarak imzalayarak www.efatura.gov.tr internet adresinde yayınlanan teknik kılavuzlarda açıklanan yöntem veya yöntemlerle Başkanlık sistemine elektronik ortamda aktarmak zorundadır.
E-Müstahsil Makbuzu:
Bahsi geçen düzenlemelere göre;
• E-Fatura uygulamasına geçmek zorunda olan mükelleflerden faaliyetleri gereği aynı zamanda müstahsil makbuzu düzenlemek zorunda olanlar, 01/07/2020 tarihine kadar (2020 ve müteakip yıllarda e-Fatura uygulamasına geçen ve müstahsil makbuzu düzenleme zorunluluğu bulunan mükellefler e-Fatura uygulamasına geçiş süresi içinde) gerekli başvuruları yaparak e-Müstahsil Makbuzu uygulamasına geçiş yapmak zorundadır.
• Hal Kayıt Sistemine bildirim yapma yükümlülüğü bulunan ve komisyoncu veya tüccar olarak sebze ve meyve ticareti ile iştigal eden mükellefler, 01/01/2020 tarihi itibariyle müstahsil makbuzlarını, e-Müstahsil Makbuzu olarak düzenlemek zorundadır.
E-Müstahsil Makbuzu, yeni bir belge türü olmayıp, kâğıt ortamdaki “Müstahsil Makbuzu” belgeleri ile aynı hukuki niteliklere sahiptir.
Gelir İdaresi Başkanlığınca uygulamanın kapsamına dahil olan/olacak mükelleflere ilişkin hazırlanan geçiş takvimine https://ebelge.gib.gov.tr/dosyalar/509_s.VUK_GT_Kapsaminda_Uygulamalara_Gecis_Takvimi_Tablosu_(3).pdf linki tıklanarak ulaşılabilir.